16 februari 2015

De val van het Romeinse Rijk

Waaraan ging het Romeinse Rijk ten onder? Waren het Germaanse zwerfvolkeren die de grenzen overschreden en het rijk plunderden? Of leidde hongersnood tot verval?

Waaraan ging het Romeinse Rijk ten onder? Waren het Germaanse zwerfvolkeren die de grenzen overschreden en het rijk plunderden? Of leidde hongersnood tot verval?

De Romeinen verbouwden graan in geïrrigeerde gebieden en verscheepten dit naar droge streken en naar de steden om de bevolking te kunnen voeden. Daardoor kon deze zich uitbreiden tot ca. 70 miljoen mensen, meer dan er nu in Italië wonen. Dit groeiend aantal mensen maakte de voedselvoorziening uiterst kwetsbaar. Een tegenvallende oogst leidde onmiddellijk tot voedselschaarste. Overbevolking en gebrek aan voedsel kunnen de ondergang van het Romeinse imperium hebben ingeluid.

De Romeinen werden mogelijk het slachtoffer van een natuurlijke wetmatigheid die we onder andere ook bij de damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen kunnen observeren: als een populatie door gunstige omstandigheden maar groeit en groeit, ontstaat op een gegeven moment voedselgebrek. Verhongeren is dan de natuurlijke manier van bevolkingsreductie.

De gemeente Amsterdam heeft besloten de damherten “actief te gaan beheren.” Dat is een nette uitdrukking voor afschieten. Overbevolking bij mensen vergt ook een “actief beheer”. Liever niet door afschot of verhongering, maar door geboortebeperking.