Bevolkingskrimp en duurzaamheid

De bevolking van Japan veroudert snel. Een kwart is boven de 65. De gemiddelde Japanner wordt 84 jaar. De vele oudjes – die dus lang deel uitmaken van de populatie – kunnen niet verhinderen dat de bevolking slinkt. In 2013 liep het aantal Japanners met een kwart miljoen terug. Een geboortecijfer van 1,4 kind per vrouw is te laag om de bevolking op peil te houden.

Is dat erg? Er zijn 127 miljoen Japanners, terwijl het land slechts aan 18 miljoen mensen een duurzaam bestaan kan bieden. Wat Japan meer uitgeeft aan zorg voor het grote aantal bejaarden – er zijn twee keer zoveel 65-plussers als kinderen – kan het besparen op onderwijs. De afgelopen twintig jaar was er weinig economische groei, maar toch is het individuele inkomen sterk gestegen. De welvaartskoek wordt onder minder mensen verdeeld.
Met minder mensen wordt het land ook minder afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen buiten de eigen grenzen en kan het beter voor zichzelf gaan zorgen. Van belang is wel dat de Japanners in duurzaamheid en zelfvoorziening gaan investeren. Japan importeerde in 2005 de graanopbrengst van 600.000 hectare landbouwgrond uit het buitenland, enkel en alleen voor de regio Tokyo. Voor dat graan zullen ze op termijn zelf moeten gaan zorgen, als ze hun ecologische voetafdruk binnen aanvaardbare proporties willen terugbrengen. Die is immers zeven keer te groot.